1-Ses temelli cümle yönteminde ilkokuma-yazma öğretimi,dinleme,konuşma becerilerinden kopuk sadece okuma-yazma becerilerini geliştirme olarak değil Türkçe öğretiminin 5 öğrenme alanı ile birlikte yürütülmelidir.

2-ilkokuma-yazma öğretimine seslerle başlanması,seslerin birleştirilmesi ile anlamlı heceler,hecelerden anlamlı kelimeler oluşturulması ve cümlelere ulaşılması öğrencinin bilgileri yapılandırmasını kolaylaştırmaktadır.Bu yönüyle ses temelli cümle yöntemi yapılandırmacı öğrenme yöntemine uygundur.

3-Türkçe de her harf bir sesi karşıladığından bu yöntem Türkçe’nin ses yapısına uygundur.

4-Ses temelli cümle yönteminde öğrencilerin duyduğu ve çıkardığı seslerin bilincine varmasını sağlamaktadır.Öğrencilerin dil gelişimine (Doğru telaffuz, akıcılık, sesleri ayırt etme v.b) katkıda bulunmaktadır.

5- Öğrencilerin bütün sesleri öğrenmesi,yazma sürecinde kelimeleri doğru yazmalarını sağlamaktadır.

6-Öğrenci yazı ile konuşma arasındaki benzerlikleri görmekte, yazının harflerin birleşmesiyle,konuşmanın ise seslerin birleştirilmesi ile yapıldığını anlamaktadır.

7-Öğrencilerin sözlü dilden,yazılı dile geçmesini kolaylaştırmaktadır.

II-SES TEMELLİ CÜMLE YÖNTEMİNİN İLKELERİ :

İlkokuma –yazma öğretimi sürecinde dikkat edilmesi gereken ilkeler;

1-Öğrencinin ön bilgilerinden hareket edilmelidir.

2-Özellikle ve öncelikle anlamlı heceler elde edilmelidir.

3-Oluşturulacak hecelerde şu ölçütlere dikkat edilmelidir;

                a)Hecenin kolay okunması,

                b)Dilde kullanım sıklığına sahip olması,

                c)Anlamının açık ve somut olması,

                d)Anlamının görselleştirilebilir olması (Canlandırılabilir,Resmedilebilir v.b)

                e)İşlek hece yapısına sahip olması,

4-Kısa sürede kelimelere ve cümlelere ulaşılmalıdır.

5-İmkanlar ölçüsünde görsellere (Resimlere) başvurulmalıdır.

6-Somut öğelerden yararlanmaya ağırlık verilmelidir.

7-Hece tablosu hiçbir şekilde kullanılmamalıdır.

8- Öğrenilenlerin kalıcılığı sağlanmalıdır.Bu amaçla;

                a)Yeni öğrenilenleri eski öğrenilenlerle ilişkilendirme yapılmalı,

                b)Öğrenci defterine yazma,

                c)Okuma ve yazılanları sergileme,

                d)Çalışma kitaplarında yer alan etkinlikleri yapma,

III-SES TEMELLİ CÜMLE YÖNTEMİNİN AŞAMALARI :

1-İlkokuma ve yazmaya hazırlık.

   a) Genel hazırlık,

   b) Bitişik el yazısına temel teşkil edecek çizgi ve alıştırma çalışmaları,

2-İlkokuma ve yazmaya başlama ve ilerleme;

  a)Sesi hissetme ve tanıma,

  b)Sesi okuma ve yazma,

c)Sesten heceler,hecelerden kelimeler,kelimelerden cümleler oluşturma,

d)Metin oluşturma,oluşturulan metni okuma ve yazma, (Yukarıdaki belirtilen dört aşama bütün seslerin ve ses gruplarının öğretilmesinde dikkate alınmalıdır,sesler verilirken mutlaka ses takip cetveli oluşturulmalı ve doldurulmalıdır)

3-Okur yazarlığa ulaşma,

Not:İlkokuma-yazma çalışmalarında Türkçe’nin öğrenme alanları birlikte ele alınmalı, bütün çalışmalar öğrenci kazanımlarının gerçekleştirilmesine yönelik düzenlenmelidir.İlkokuma ve yazma öğretiminin süreci yaklaşık olarak 24 haftalık bir zaman diliminden oluşmaktadır.Bu sürenin 2 veya 3 haftası hazırlık çalışmalarına ayrılmalıdır.Hazırlık çalışması öğrencilerin hazır bulunmuşluk durumuna,çevrenin ve okulun imkanlarına ve yöresel farklılıklara göre değişmektedir.İlkokuma yazma çalışmalarına başlandığında ilk hafta 1 veya 2 ses verilmeli, öğrenciler sistemi kavradıktan sonra verilecek ses sayısı haftada 2 veya 3’e çıkartılabilir.Verilen sesin öğrenciler tarafından,hissedilmesi,tanınması,okunması,yazılması ve görseller arasından seçilmesi durumuna göre hareket edilmeli verilen ses öğrencilerin % 70-75 ‘şi tarafından tanınıyorsa bir sonraki sese geçilmeli,oran belirtilenden düşük ise o ses üzerinde pekiştirici çalışma yapılmalıdır.

IV-BİTİŞİK EĞİK YAZI :

a)-İlkokuma ve yazma öğretimine bitişik eğik yazı ile başlanacaktır.Hazırlık çalışmalarında bitişik eğik yazıya temel teşkil edecek şekil çalışmaları yapılmalıdır.Büyük harfler verilirken oluşturulan kelime ve cümlelerden yararlanılmalıdır.Bunun için büyük harflerin;özel adların başında kullanılması gerekir kuralından hareketle “ ela “ veya “ata “ kelimesi üretildiğinde bu kelimelerin farklı anlamları üzerinde durularak aynı zamanda insan adı olan “Ela” veya “Ata” kelimelerinin yazım şekli gösterilmelidir.Elde edilen büyük harfin yazım şekli üzerinde durulmalıdır.Okur yazarlığa ulaştıktan sonra tüm harflerin büyük yazılışları verilmelidir.Ayrıca cümlenin başına gelen harfin de büyük yazılması gerekir kuralından hareket edilerek,cümle başına gelen büyük harfin yazılışı üzerinde durulmalıdır.

b)- Rakamlar: Rakamlar Matematik Dersi programının gerektirdiği zamanda verilmelidir.Ancak rakamların yazılışları ses öğretimi tamamlandıktan sonra gösterilmelidir. Ders kitaplarında ve öğrenci çalışma kitaplarında rakamların yazılışları dik temel harflere göre verildiği için önce bu şekilde çalışılmalı,daha sonra okur yazarlığa ulaşınca rakamların isimleri ve yazılışları bitişik eğik yazıya göre verilmelidir.

V- SES GRUPLARI TABLOSU :

Seslerin kavranma güçlükleri dikkate alınarak 6 ses grubu oluşturulmuştur;

SES GRUPLARI TABLOSU

I.Grup Sesler     e,l,a,t                I V.Grup   Sesler   ö,b,ü,ş,z,ç

II.Grup Sesler    İ,n,o,r,m              V.Grup   Sesler                 g,c,p,h

III.Grup Sesler U,k,ı,y,s,d           VI.Grup  Sesler                 ğ,v,f,j

Not:Bir ses grubunu öğrencilerinize iyice kavratmadan,sonraki ses grubuna geçmeyiniz. Üzerinde çalıştığınız ses grubunu oluşturan sesler öğrencileriniz tarafından hissetme,kavranma,sesi okuma ve yazma,görseller arasından sesi tanıma,diğer seslerle heceler oluşturma,hecelerden kelimeler,kelimelerden cümleler ve metin oluşturma çalışmalarına çokça yer veriniz,bütün bu çalışmalar sonucunda öğrencilerinizin % 70-75 oranında olumlu cevap alabiliyorsanız bir sonraki ses grubuna geçiniz.

VI- HECELER,KELİMELER VE CÜMLELER OLUŞTURMA :

                İlkokuma-yazma öğretiminin en önemli aşaması heceler üretme,hecelerden kelimeler, kelimelerden de cümleler oluşturmadır.Bu aşamada aşağıdaki çalışmalar yapılmalıdır.

                a)Verilen iki sesin ardından bu seslerden hecelere ulaşılmalıdır.

                b)Elde edilen hecelerle okuma ve yazma çalışmaları yapılmalıdır.

                c)Verilen her yeni ses,önceki öğrenilenlerle ilişkilendirilmeli yeni heceler ve yeni kelimeler oluşturulmalıdır.

                d)Her ses grubu tamamlandıktan sonra yapılan çalışmalar gözden geçirilmeli ve değerlendirilmelidir.Bir sonraki ses grubuna geçişte öğrencilerin daha önce verilenleri öğrenmiş olmalarına dikkat edilmelidir.

                e)Sesler verildikçe üretilen heceler artacak,bunlara bağlı olarak kelime ve cümle oluşturma süreci de kolaylaşacaktır.Bu süreçte elde edilen kelimelerden özel ad olanlar ile cümle başlarının yazımında büyük harf yazımı ve kullanımı eş zamanlı olarak verilmelidir.

                f)Elde edilen kelime ve cümlelerin anlamları üzerinde durulmalıdır.

                g)Öğrenciler,kelime ve cümle oluşturmaya özendirilmelidir.Oluşturulan kelime ve cümleler okunmalı ve yazılmalıdır.

                VII- METİN OLUŞTURMA :

                Öğrenilen kelimelerden,yeni cümleler oluşturulmalı,oluşturulan yeni cümlelerden yararlanılarak metin oluşturulmalıdır.Metin yazdırılırken doğru yazma ve yazı estetiğine özen gösterilmelidir.Öğrenciler yazılarını dört çizgi üç aralıktan oluşan satır çizgilerine (Güzel yazı defterlerine) yazmalıdırlar.Ayrıca kendi oluşturdukları farklı metinleri okumaları teşvik edilmelidir. Oluşturulan metinler renkli kartonlara yazılarak sınıfın uygun yerlerine asılması sağlanmalı ve bu metinlerin öğrenciler tarafından okumaları teşvik edilmelidir.